
Scolopendry należą do gromady stonożek, znanych również jako Myriapoda. To niezwykle fascynujące stworzenia o wydłużonych ciałach i dużej liczbie odnóży. Wśród nich Scolopendra wyróżnia się imponującymi rozmiarami, agresywnym zachowaniem i wyjątkową zdolnością do polowania.
Wygląd i budowa
Scolopendry to drapieżne stawonogi o wydłużonym, segmentowanym ciele. Mogą osiągać długość od kilku centymetrów do ponad 30 cm w przypadku największych gatunków. Ich ciało składa się z wielu segmentów, na których rozmieszczone są pary odnóży. Pierwsze dwa segmenty za głową noszą zmodyfikowane odnóże zwane forcipulami, które służą do chwytania i zabijania ofiar. Scolopendry mają również jedną parę czułek, które pomagają im w nawigacji i wykrywaniu potencjalnego pożywienia.
Ich ciało jest zazwyczaj ciemnobrunatne lub czarne, z jasnymi pasami biegnącymi wzdłuż boków. Niektóre gatunki Scolopendry mogą mieć również kolce lub inne struktury na powierzchni ciała, które pomagają im w obronie przed drapieżnikami.
Cecha | Opis |
---|---|
Długość ciała | 5-30 cm |
Liczba odnóży | 21 do 43 pary |
Budowa ciała | Segmenty z parami odnóży |
Forcipule | Zmodyfikowane odnóże służące do chwytania i zabijania ofiar |
Czułki | Jedna para, pomagają w nawigacji i wykrywaniu pożywienia |
Styl życia i siedlisko
Scolopendry są nocnymi stworzeniami, które spędzają większość dnia ukryte pod kamieniami, korzeniem drzew lub w próchnicy. Wychodzą nocą, aby szukać swoich ofiar. Żywią się głównie owadami, ale mogą również atakować inne stawonogi, małe płazy i gady.
Scolopendry spotyka się w wilgotnych i ciepłych środowiskach na całym świecie. Preferują miejsca, gdzie dostępny jest wilgoć i schronienie. W Polsce można je znaleźć w lasach, parkach i ogrodach.
Rozród i cykl życia
Scolopendry są zwierzętami jajorodnymi. Samice składają jaja w wilgotnym podłożu. Zarówno samice jak i samce dbają o potomstwo, chroniąc je przed drapieżnikami. Młode scolopendry po wykluciu się z jaj są małe, ale rosną szybko. Dojrzewają seksualnie w ciągu kilku lat.
Zdolności obronne
Scolopendry posiadają kilka mechanizmów obronnych, aby chronić się przed atakami.
-
Jad: Ich forcipule zawierają gruczoły jadowe, które produkują silny neurotoksynę. Jad jest wykorzystywany do unieruchomienia ofiar i obrony przed napastnikami. Ukąszenie scolopendry może być bardzo bolesne dla ludzi, a w rzadkich przypadkach może prowadzić do poważnych powikłań.
-
** Regeneracja:** Scolopendry mają zdolność do regeneracji utraconych odnóży.
Skąd się biorą Scolopendry w domu?
Scolopendry nie są zwierzętami domowymi i nie należy ich trzymać jako zwierząt egzotycznych. Jeżeli pojawi się Scolopendra w domu, oznacza to, że prawdopodobnie znalazła drogę przez szczelinę lub inną otwór. Najlepszym sposobem na pozbycie się jej jest delikatne złapanie za pomocą szklanki i papieru i uwolnienie w odpowiednim miejscu na zewnątrz.
Pamiętajmy, że Scolopendry odgrywają ważną rolę w ekosystemie, regulując populację owadów.
Podsumowanie
Scolopendry to fascynujące stworzenia o unikalnych cechach i adaptacji. Chociaż ich wygląd może budzić niepokój, warto pamiętać, że są one częścią naturalnego świata i pełnią ważną rolę w ekosystemie. Jeżeli napotkasz Scolopendrę na swojej drodze, obserwuj ją z bezpiecznej odległości i podziwiaj jej niezwykłą naturę.